Conserve's Leessite

Zout wordt bij elke moordzaak steeds weer ontdekt, het blijkt de rode lijn te zijn in het verhaal

De coldcase-afdeling van Carl Mørck krijgt via chef Moordzaken Marcus Jacobsen een nieuwe zaak aangereikt. Het lijkt of iemand moordpartijen in scène zet. Zo zijn er bij de bliksem maar liefst zes mensen omgekomen en wordt een nog zevende slachtoffer gevonden in 1982. Een vrouw die verderop is gevonden, weggeslingerd door de bliksem. Ze is ook minder verbrand dan de zes levenloze lichamen. Zij vindt het goed zo dat de zes mensen dood zijn en zegt dan: ‘Weet je wat? Als ik dit weet te overleven, overleef ik met Gods hulp alles.’

Marcus vraagt aandacht voor de zaak van Maja en het autobedrijf van Ove Wilder Auto’s waar Maja op 26 januari 1988 haar oude Citroën Dyane naartoe heeft gebracht om haar winterbanden te verwisselen maar de garage vindt nog een mankement, de achterbrug of achteras staat op het punt van afbreken. Als ze haar zoontje Max heeft gehaald bij de crèche komt ze naar de garage omdat ze hoopt dat de auto dan klaar is. Ze durft er niet over na te denken wat het zal gaan kosten.

Stortregen van glas

Als ze in de buurt van de garage komt ziet Maja de onderbenen van een man achter haar benen uitsteken. Waarom ligt hij zo op het asfalt in de sneeuw en beweegt hij niet, denkt ze nog (misschien was de man al dood) voordat de eerste knal de ruiten van het gebouw laat exploderen in een stortregen van glas. Een volgende explosie zorgt ervoor dat de kinderwagen met Max uit haar greep wordt getrokken en haar een aantal meters naar achteren slingert. Max’ iele lichaampje ligt op de rand van het trottoir met zijn hoofd in de sneeuw gedrukt. Kort daarop volgt nog een explosie. De vier mannen die in de voormalige garage aangetroffen worden, komen allen om en hebben ook een wond aan het achterhoofd. De garage is uitgebrand en er is weinig overgebleven, ook de boekhouding is verdwenen.

Op 11 november 2020 is Maja (geboren 11 november 1960) overleden. Ze heeft zich op haar verjaardag van het leven beroofd. Dat Max een niet goed functionerend kniegewricht heeft in zijn rechterbeen geeft haar lafhartige partner de gelegenheid om hem te smeren en zo staat ze er alleen voor. Marcus is als een van de weinigen op haar begrafenis geweest, de zaak raakt hem nog steeds.

De auteur

Jussi Adler Olsen (Kopenhagen, 2 augustus 1950) is dé ongekroonde koning van de Scandinavische misdaadliteratuur. De boeken uit zijn Q-serie, waarvan dit deel 9 is – worden over de hele wereld vertaald. Van de serie zijn in Nederland meer dan 1,3 miljoen exemplaren verkocht.

Het blijkt dat de garage van Ove Wilder profiteert van de onwetendheid van klanten en vaak reparaties aansmeert die totaal niet nodig zijn. Of ze verkopen oude opgeknapte auto’s die bij wijze van spreken een APK-test niet kunnen doorstaan, voor een hogere prijs, de weduwen van de mannen geven het grif toe, het zijn en waren bedriegers. Maja is sinds de dood van Max niet meer zichzelf geweest. Het is nu zaak voor Carl om met zijn team, Rose, Assad en Gordon, achter de daders aan te gaan. Wie heeft de garage in brand gestoken of beter gezegd laten ontploffen? En hoe zit het met het negen centimeter hoge bergje zout (natriumchloride)? Keukenzout, geen strooizout. Marcus vond destijds al dat er een luchtje aanzat. En dat er iets was met die werkplaats die ook een volstrekt ongeautoriseerde autospuiterij huisvestte. De brandweer kan ook niet met zekerheid vaststellen hoe de brand en explosies zijn ontstaan.

Nieuwe liquidatie

Ten noorden van Kopenhagen worden al plannen beraamd voor een nieuwe liquidatie, er zijn beelden van twee cynische machtige mensen die op de nominatie staan. Wie zou het eerst moeten is het dilemma. Als Debora langskomt, vertelt ze over Eva’s opvolger (Eva is al twee maanden uitgesloten). Eva’s echte naam is Tabitha Engström, Tabitha, nota bene een naam uit de Bijbel. Waarom is ze uitgesloten? Omdat ze door de politie is gesnapt? Ze begrijpt niet waarom ze zonder haar doorgaan met Sara, Martha en Ruth. Met als missie dat ze keihard optreden tegen het verval in de samenleving. Haar opvolgster Ragnhild is ‘een pareltje’ zoals Debora haar omschrijft aan de leider. Ze noemt haar Ruth, een mooie Bijbelse naam. Ragnhild komt uit een armoedig milieu, haar vader en moeder maakten altijd ruzie. Ze is zonder hen beter af. Ze voelt zich erg thuis bij het groepje rondom Debora. Heel anders dan Eva (Tabitha) die zich door gehersenspoeld voelt. Wanneer Tabitha een jongen die een tas steelt van een oude dame bij de bus, achtervolgt ze hem tot op de rijbaan waar hij wordt gepakt door een vrachtwagen. Van zijn lichaam is weinig over en Tabitha wordt gearresteerd. Ragnhild neemt wraak op haar als ze vrijkomt en geeft haar een duw. Zodat ze belandt op een stalen buis van een afgebroken parkeerbord die het lichaam van Tabitha dodelijk doorboort. Ragnhild is binnen een paar tellen verdwenen, en wil haar heldhaftige daad melden bij Debora, maar de man die opendoet zegt geen Debora te kennen. (Vermoedelijk haar man Adam die toneelspeelt). Ragnhild is echter gefilmd en wordt herkend. Twee dagen later wordt haar volkomen mismaakte lichaam gevonden. Door een kies in haar gebit wordt ze herkend. In de grond waar ze is beland, worden nog twee lichamen gevonden met onder hen twee spuiten met een zeer lange naald. De lichamen blijken die van Birger (von) Brandstrup te zijn, die een gokimperium had en verdween in 2018 en die van Frank Arnold Svendsen, overleden in 2016, een publiekelijk bekend persoon die destijds een stroom aan boetes kreeg, omdat hij zich niet hield aan de milieuwetgeving. Beiden lichamen zijn in de maag en slokdarm met zout volgegoten.

Bergje zout

Er ligt op 19 mei 2002, even na Pinksteren, ook een bergje zout in de garage van Palle Rasmussen, de gezette parlementariër, die bekend staat om zijn rabiate houdingen – zoals gedwongen sterilisatie van vrouwen met een bijstandsuitkering. Zes, zeven centimeter is er gevonden als de auto waarin hij omgekomen is door koolmonoxidevergiftiging uit de garage is gehaald. Over de oorzaak van zijn dood tast de politie nog in het duister. Vermoedelijk is hij eerst verdoofd nog voor de vergiftiging, en mogelijk verplaatst, dus werd de veronderstelde zelfmoord moord. Rasmussen heeft meer dan 9 jaar een verhouding gehad met actrice Pauline Rasmussen. Zij kan hem niet verplaatst hebben want ze zou de zware politicus niet kunnen torsen. De revuester is vergeleken met hem een poppetje. Tot hij kort voor zijn dood de relatie verbreekt voor een verhouding met onderneemster Sisle Park. Pauline heeft het moeilijk met zijn extreme sm-wensen en voelde daar weinig voor, vertelt ze in gesprek met Carl. Ze wil haar concurrente Sisle een half miljoen aftroeven, maar Sisle laat haar door haar secretaresse brengen naar een afgesloten kamer. De deur blijkt op slot. Als er iemand binnenkomt, ligt Pauline op de grond naar adem te snakken. Daarna is niets meer van haar vernomen.

Zaagsel of keukenzout?

Ook bij de gewelddadige dood van de Pool Dudek op 28 april 1998 is keukenzout aangetroffen, al leek het zaagsel. De eigenaar van het bedrijf Oleg Dudeks Maskinfabriek A/S is aangetroffen met afgehakte handen en zijn benen over elkaar op de grond, steunend met zijn voorhoofd tegen de voorkant van een machine. Vermoedelijk is hij in shock geraakt toen zijn handen afgehakt zijn. De Pool is na de val van de Muur naar Denemarken gekomen, vestigt zich in Herning, maar verplaatst de fabriek naar Vordingborg en breidt hem sterk uit. Ook hier denkt men aan zelfmoord, maar het lijkt ongeloofwaardig.

Op 17 mei 2000 wordt het lichaam aangetroffen van wapenhandelaar Carl-Henrik Skov Jespersen door een schot in de slaap in Søllerød. Op de kast bij zijn lichaam staat een peper-en-zoutstelletje. Er ligt ook een bord op. De man heeft net zijn lunch gegeten en wat boven het bord uitstijgt is zout. Tussen de vloer en de kast ligt ook zout. Het onderzoek beschrijft het als zout dat uit een schaaltje is gevallen. Jespersen kan onmogelijk zichzelf met het zware kaliber van de Desert Eagle, Israël, Magnum 357 hebben neergeschoten. Het ging om een controversiële persoon. Het onderzoek was onopgehelderd, vermoedelijk was er een Wit-Rus bij betrokken. En bijzonder: de wapenhandelaar had geen strafblad.

Geboortedata dictators

Aan een zak zout bij het zwembad herkennen Assad en de anderen de geslaagde poging om op 20 augustus 2010 Pia Laugesen, hoofdadviseur TaxIcon om het leven te brengen. Het was keukenzout en geen strooizout zegt de tuinman die dat zout altijd in de winter strooide op de inrit, de zak was hetzelfde maar de inhoud anders.

Het blijkt dat de data van een aantal moorden, inmiddels zeven, gekoppeld zijn aan de geboortedag van gruwelijke dictators en moordenaars, (daar kan Jussi Vladimir Poetin, met gruwelijke hoogtepunten als Grozny, Syrië en nu Oekraïne) aan toevoegen). Zo heeft Rose uitgedokterd dat Poetins voorganger Adolf Hitler op 20 april geboren is. Op die dag werd in 1994 onder verdachte omstandigheden Andrea Thorsen vermoord. In feite had ze de verzekeringsmaatschappijen opgelicht voor 50 miljoen Deense kroon. Als directeur van een familiebedrijf in landbouwmachines, waarvan een loods uitbrandde en bij een inbraak in haar huis verdwenen ook kostbare spullen. Dit is nummer acht in de zaak.

Op 22 april 1996 is oplichter George Bernados gevonden, de vermoedelijke geboortedag van Lenin. Op 28 april, de dag dat Oleg Dudek stierf, is de geboortedag van Saddam Hoessein. Op 19 mei 2002, de dag dat Palle Rasmussen werd vermoord, is de geboortedag van de Cambodjaan Pol Pot (veroorzaker van de grootste volkerenmoord in de geschiedenis), op 29 juli 2008 werd een nietsontziende veehandelaar dood aangetroffen, de geboortedag van Mussolini. Op 20 augustus 2010, de dag dat Pia Laurensen dood werd aangetroffen, was de verjaardag van Slobodan Milosevic, de man die de Balkanoorlog in gang zette. Op 4 december werd de Spaanse dictator Franco geboren, de mogelijke sterfdag van Frank Svendsen in 2016. Het kan zijn dat Birger Brandstrup op 18 december 2018 is vermoord, op de verjaardag van Josef Stalin. Mao Zedongs geboortedag is 26 december.

Het volgende slachtoffer

Misschien dat iemand op de nominatie staat om op 26 december 2020 vermoord te worden. Carl weet nog niet dat ondertussen Maurits Bierbek is ontvoerd in een Lexus. Onder het mom dat producent Victor Page van het wereldwijde Global Rea Inc. zijn mediabedrijf Unbelievable Cooperation wil overnemen. Met name zijn nieuwe show Who is going to die first kan een wereldwijd succes worden. Algauw blijkt dat hij zelf de eerste zal zijn die sterft wanneer hij gedrogeerd in een metalen pantser vastzit aan tweehoog hangende ijzeren kettingen, waarvan met geen mogelijkheid los te komen is. Maurits weet dat alleen de sterkste overleeft, maar of dat bij hem ook het geval is, valt te betwijfelen. Omdat het Q-team nog niets weet van deze ontvoering kunnen ze ook nog geen actie ondernemen. En zo blijft er genoeg werk aan de winkel voor Carl, Assad, Rose en Gordon. Tenslotte hebben ze nog geen aanwijsbare verdachte.

Zo heeft de lezer er nog een flinke klus aan om alle ontwikkelingen van de zaak te volgen. Ik heb het verhaal in grote lijnen neergezet. Het is nu aan de lezer om vanaf pagina 229 de volgende 200 bladzijden zelf te volgen en te zien hoe Jussi Adler Olsen knap de details van de ontknoping ontrafelt. Veel plezier bij het lezen daarvan!

Jussi Adler Olsen – deel 9 Q-serie – Natriumchloride (in 2021 verschenen als Natrium Chlorid bij Politikens Förlag in Denemarken) werd vertaald uit het Deens door Kor de Vries, ISBN 978 90 446 4447 0, uitgeverij Prometheus, € 22,50, februari 2022