Varg Veum 13 - Achtervolgd door de dood - Gunnar Staalesen

Wie is de moordenaar van de mensen in Solvik?
Net als in de andere Staalesen-detectives is privédetective Varg Veum de politie steeds een stap voor
Doordat de politie van Førde om onduidelijke redenen zijn rijbewijs vorderde, moest Varg Veum met de bus terug naar Bergen. In die bus zag hij twee meisjes uitstappen in Solvik. Een jongen haalde hen af met een busje omdat ze gingen demonstreren tegen een zalmkwekerij. Toen hij later in Solvik was met Edvard Aga, zag hij hetzelfde busje net onder water liggen. Misschien wel met de jongen Jonas Kleiva, die als vermist is opgegeven? In het busje is niet hij maar een meisje van 22 dood aangetroffen. Het is Mona Martens, dochter van de steenrijke investeerder Fredrik Martens. Sunfjord Salmon is een van zijn firma’s. Zijn dochter deed dus mee aan een demonstratie tegen de zaak van haar vader. Inspecteur Signe Moland van de politie in Bergen bericht Varg als ze daarover nieuws heeft.
Opdracht
Varg krijgt een opdracht van zijn moeder Betty Kleiva om de niet verklaarde dood van haar laatste man Klaus Krog bij een steile helling. Daar is hij op een steen gevallen met een diepe wond. Eerder was Betty getrouwd met Mons Marken. Na zijn overlijden, nog maar dertig jaar, was ze met Kåre, een andere jongen uit het dorp. Ze zijn nu gescheiden. Hij ontkent de vader te zijn van Jonas tegenover Varg. Klaus Krog komt in 2000 naar het dorp. Hij is van plan een boek over de viskwekerijen te schrijven en de problemen die daarmee gepaard gaan, vooral bij die kwekerijen in de kooien in de fjord en niet in gesloten bassins op de wal. Hij heeft door dat boek nooit kunnen afmaken door zijn val. Met Edvard Aga bezoekt Varg de plek waar Klaus gestorven is. Volgens politieman Hans Hosteland is de steen de doodsoorzaak, waarmee dodelijk letsel is veroorzaakt. In volle vaart heeft hij deze geraakt met zijn voorhoofd toen hij viel.
Over de auteur
Gunnar Staalesen (Bergen, 1947) is een Noorse bestsellerauteur van tientallen thrillers. Hij is vooral bekend geworden door zijn boeken met privédetective Varg Veum, een serie die ook in Nederland en Vlaanderen op televisie is uitgezonden. Inmiddels heeft Staalesen 23 thrillers met Varg Veum in de hoofdrol geschreven, waarvan er elf eerder bij uitgeverij Marmer verschenen. Gunnar Staalesen woont, net als Varg Veum, in Bergen.
Aandelen
Na een onplezierig bezoek aan Sunfjord Salmon, waar hij kennis maakt met vader Einar en Knut Sørnes (Knut was een vriendje van Mona Martens) ontdekt Varg via journaliste Torunn Tafjord hoe het aandelenpakket eruitziet van het bedrijf uit Solvik. Martens heeft 51% via bedrijven zoals Riverbank Interest, dat dagelijks geleid wordt door de 32-jarige Ole Lovik. Einar en Knut elk vijf procent maar Betty’s ex Kåre Kleiva via Kleiva Interest maar liefst tien procent. Kåre zit ook in het bestuur. Hij was de verloofde van Mona Martens, die het laatst in leven is gezien met Jonas Kleiva (waarvan Kåre ontkent, in gesprek met Varg, dat hij de vader is, vraag het Betty!). Het laatste bericht dat Varg op de radio hoort is dat er een dode man in de fjord is gevonden. Waarschijnlijk dezelfde die bijna drie weken is vermist.
Bovendien blijkt de dode Jonas Kleiva een halfbroer van Mona Martens te zijn, dus een zoon van de vismagnaat Fredrik Martens. Journaliste Torunn heeft een bezoek gebracht aan de zalmkwekerij Sunfjord Salmon en Varg brengt haar terug naar Bergen. Onderweg worden ze op een berghelling verrast door een lawine van steen en stof, waaronder een groot bloksteen. Weliswaar een ‘cultuurmonument’ met de historische naam het Trollenoog. Vier auto’s van politie en hulpdiensten helpen hen uit de nood. Het had weinig gescheeld of ze waren beiden dood geweest. Als Varg de volgende dag Guri Leitet bezoekt omdat ze alle kentekens noteert van auto’s die door Solvik rijden, blijkt ze dood te zijn. Hij constateert dat samen met Klara Kyvit en Anna Eide. Guri heeft een donkere auto gezien, die mogelijk de moordenaar van Jonas (en Mona) zou kunnen zijn. Misschien is ze daarom vermoord. Het jaarboek over 2002 toen Klaus Krog gedood werd bij een val doordat zijn hoofd een steen raakte, is weggehaald uit haar huis. Signe waarschuwt Varg om zijn biezen te pakken naar Bergen, want hij veroorzaakt heel wat werk bij de politie, en commissaris Saetenes is niet zijn vriend. Bij een laatste ontmoeting voor vertrek met Edvard Aga in het dorpscaféwinkel van Stein Solvik bevraagt Varg Edvard over zijn visvriend uit de jaren tachtig, Fredrik Martens. Wellicht kan hij een woordje voor hem doen om met hem te praten. Tenslotte heeft hij al zijn twee kinderen, Jonas en Mona, verloren.
Agressieve aanpak
Voor de buitengewone bestuursvergadering van Sunfjord Salmon hebben actievoerders plannen voor een agressieve aanpak. Varg heeft de politie geïnformeerd die met voldoende manschappen aanwezig is. Dan breekt een graafmachine door de meute heen en het toegangshek. Een van hen gooit een zelfgemaakte bom in het kantoor, waarbij een dode valt en een aantal gewonden. Het is de man die onenigheid maakte met Jonas en Mona, en haar ervan beschuldigde dat ze undercover opereerde. Journaliste Torunn Tafjord die was uitgenodigd door bestuursvoorzitter Ole Lovik, loopt lichte verwondingen op en heeft sindsdien geheugenverlies. Maar Kåre Kleiva, ex van Betty, komt erbij om het leven. In de dorpscaféwinkel onthult Varg aan twee betrokkenen, onder wie de dader, wie uiteindelijk de dood van Jonas Kleiva, Klaus Krog en bijna negentigjarige Guri Leitet op zijn geweten heeft. Voor de zekerheid heeft hij de bevindingen aan de politie van Bergen gestuurd, zodat de moordenaar niet aan zijn straf ontkomt. Ook dit is weer een spannende Staatlesen, heel leesbaar en weer veel te snel uit(gelezen). Gemakkelijk leesbaar voor een breed publiek.
Gunnar Staalesen – Varg Veum 23 – Achtervolgd door de dood (in 2023 verschenen als Forgulgt av død bij Gyldendal Norsk Forlag) is uit het Noors vertaald door Lucy Pijttersen, verschenen bij uitgeverij Marmer, ISBN 978 94 6068 651 1, € 21,99, januari 2025

