Conserve's Leessite

Zout wordt bij elke moordzaak steeds weer ontdekt

Het blijkt de rode lijn te zijn in het verhaal

De coldcase-afdeling van Carl Mørck krijgt via chef Moordzaken Marcus Jacobsen een nieuwe zaak aangereikt. Het lijkt of iemand moordpartijen in scène zet. Zo zijn er bij de bliksem maar liefst zes mensen omgekomen en wordt een nog zevende slachtoffer gevonden in 1982, een vrouw die verderop is gevonden, weggeslingerd door de bliksem. Ze is ook minder verbrand dan de zes levenloze lichamen. Zij vindt het goed zo dat de zes mensen dood zijn en zegt dan: ‘Weet je wat? Als ik dit weet te overleven, overleef ik met Gods hulp alles.’

Winterbanden

Marcus komt met de zaak van Maja en het autobedrijf van Ove Wilder Auto’s waar op 26 januari 1988 ze haar oude Citroën Dyane naartoe heeft gebracht om haar winterbanden te verwisselen maar de garage vindt nog een mankement, de achterbrug of achteras staat op het punt van afbreken. Als ze haar zoontje Max heeft gehaald bij de crèche komt ze naar de garage omdat ze hoopt dat de auto dan klaar is. Ze durft er niet over na te denken wat het zal gaan kosten.

Als ze in de buurt van de garage komt, ziet ze de onderbenen van een man achter haar benen uitsteken. Waarom ligt hij zo op het asfalt in de sneeuw en beweegt hij niet, denkt ze nog (misschien was de man al dood) voordat de eerste knal de ruiten van het gebouw laat exploderen in een stortregen van glas. Een volgende explosie zorgt ervoor dat de kinderwagen met Max uit haar greep wordt getrokken en haar een aantal meters naar achteren slingert. Max’ iele lichaampje ligt op de rand van het trottoir met zijn hoofd in de sneeuw gedrukt. Kort daarop volgt nog een explosie. De vier mannen die in de voormalige garage aangetroffen werden, komen allen om en hebben allen ook een wond aan het achterhoofd. De garage was uitgebrand en er was weinig overgebleven, ook de boekhouding was verdwenen.

Kniegewricht

Op 11 november 2020 is Maja (11 november 1960) overleden. Ze had zich op haar verjaardag van het leven beroofd. Dat Max een niet goed functionerend kniegewricht had in zijn rechterbeen gaf haar lafhartige partner de gelegenheid om hem te smeren en zo stond ze er alleen voor. Marcus is als een van de weinigen op haar begrafenis geweest, de zaak raak hem nog steeds.

De auteur

Jussi Adler-Olsen (Kopenhagen, 2 augustus 1950) is dé ongekroonde koning van de Scandinavische misdaadliteratuur. De boeken uit zijn Q-serie, waarvan dit deel 9 is – worden over de hele wereld vertaald. Van de serie zijn in Nederland meer dan 1,3 miljoen exemplaren verkocht.

Oude auto’s

Het blijkt dat de garage profiteerde van de onwetendheid van de klanten en vaak reparaties aansmeerde die totaal niet nodig waren. Of ze verkochten oude opgeknapte auto’s die bij wijze van spreken een APK-test niet zouden doorstaan voor een hogere prijs, de weduwen van de mannen geven het grif toe, het waren bedriegers. Maja was sinds de dood van Max niet meer zichzelf. Het is nu zaak voor Carl om met zijn team, Rose, Assad en Gordon om achter de daders aan te gaan. Wie heeft de garage in brand gestoken of beter gezegd laten ontploffen? En hoe zit het met het negen centimeter hoge bergje zout (natriumchloride)? Keukenzout, geen strooizout. Marcus vond destijds al dat er een luchtje aanzat. En dat er iets was met die werkplaats die ook een volstrekt ongeautoriseerde autospuiterij huisvestte. De brandweer kon ook niet met zekerheid vaststellen hoe de brand en explosies waren ontstaan.

Nieuwe liquidatie

Ten noorden van Kopenhagen worden al plannen beraamd voor een nieuwe liquidatie, er zijn beelden van twee cynische machtige mensen die op de nominatie staan. Wie zou het eerst moeten is het dilemma. Als Debora langskomt, vertelt ze over Eva’s opvolger. Eva’s echte naam is Tabitha Engström, Tabitha, nota bene een naam uit de Bijbel. Waarom was ze uitgesloten? Omdat ze door de politie was gesnapt? Ze begreep niet waarom ze zonder haar doorgaan met Sara, Martha en Ruth (Ragnhild). Met als missie dat ze keihard optreden tegen het verval in de samenleving. Haar opvolgster Ragnhild is ‘een pareltje’ zoals Debora haar omschrijft aan de leider. Ze noemt haar Ruth, da’s een mooie Bijbelse naam. Ragnhild komt uit een armoedig milieu, haar vader en moeder maken altijd ruzie. Ze is zonder hen beter af en voelt zich erg thuis bij het groepje rondom Debora. Heel anders dan Eva (Tabitha) die zich door gehersenspoeld voelt. Wanneer Tabitha een jongen die een tas steelt van een oude dame bij de bus achtervolgt ze hem tot op de rijbaan waar hij wordt gepakt door een vrachtwagen. Van zijn lichaam is weinig over en Tabitha wordt gearresteerd. Ragnhild neemt wraak op haar als ze vrijkomt en geeft haar een duw zodat ze belandt op een stalen buis van een afgebroken parkeerbord die het lichaam van Tabitha dodelijk doorboort. Ragnhild is binnen een paar tellen verdwenen, en wil haar heldhaftige daad doorgeven aan Debora, maar de man die opendoet zegt geen Debora te kennen. Ragnhild is gefilmd en wordt herkend. Twee dagen later wordt haar lichaam gevonden, volkomen mismaakt. Door een kies in haar gebit wordt ze herkend. In de grond waar ze is beland, worden nog twee lichamen gevonden met onder hen een spuit met zeer lange naald. Het blijken die van Birger (von) Brandstrup te zijn, die een gokimperium heeft gehad en verdween in 2018 en die van Frank Arnold Svendsen, overleden in 2016, een publiekelijk bekend persoon die destijds een stroom aan boetes kreeg, omdat hij zich iet hield aan de milieuwetgeving. Beiden lichamen zijn in de maag en slokdarm met zout ingegot en.

Bergje zout

Er ligt in 2002 even na Pinksteren op 19 mei ook een bergje zout in de garage van Palle Rasmussen, de gezette parlementariër, die bekend staat om zijn rabiate houding – zoals gedwongen sterilisatie van vrouwen met een bijstandsuitkering. Zes, zeven centimeter is gevonden als de auto waarin hij omgekomen is door koolmonoxidevergiftiging uit de garage is gehaald. Over de oorzaak van zijn dood tast de politie nog in het duister. Vermoedelijk is hij eerst verdoofd voor de vergiftiging, en mogelijk verplaatst, dus wordt de veronderstelde zelfmoord moord. Eerst heeft Rasmussen meer dan 9 jaar een verhouding met actrice Pauline Rasmussen. Zij kan hem niet verplaatst hebben want ze zou de zware politics niet kunnen torsen, de revuester is vergeleken met hem een poppetje. Tot hij kort voor zijn dood de relatie verbreekt om nog een verhouding te hebben met onderneemster Sisle Park. Zij hebben het moeilijk met zijn extreme SM-wensen en voelt daar weinig voor, vertelt ze in gesprek met Carl. Ze wil haar concurrente Sisle een half miljoen aftroeven, maar Sisle laat haar door haar secretaresse brengen naar een afgesloten kamer. De deur blijkt op slot. Als er iemand binnenkomt, ligt Pauline op de grond naar adem te snakken.

Keukenzout of zaagsel?

Ook bij de gewelddadige dood van de Pool Dudek op 28 april 1998 is keukenzout aangetroffen, al lijkt het zaagsel. De eigenaar van het bedrijf Oleg Dudeks Maskinfabriek A/S is aangetroffen met afgehakte handen. Hij zit met zijn benen over elkaar op de grond en steunt met zijn voorhoofd tegen de voorkant van een machine. Vermoedelijk is hij in shock geraakt als zijn handen er afgehakt worden. De Pool is na de Val van de Muur naar Denemarken gekomen, vestigt zich in Herning, maar verplaatst de fabriek naar Vordingborg en breidt hem sterk uit. Ook hier denkt men aan zelfmoord, maar het lijkt ongeloofwaardig.

Wapenhandelaar

Op 17 mei 2000 wordt het lichaam aangetroffen van wapenhandelaar Carl-Henrik Skov Jespersen door een schot in de slaap in Søllerød. Op de kast bij zijn lichaam staat een peper-en-zoutstelletje en een bord. De man heeft net zijn lunch opgegeten en wat boven het bord uitstijgt is zout. Tussen de vloer en de kast ligt ook zout. Het onderzoek beschrijft het als zout dat uit een schaaltje is gevallen. Jespersen kan onmogelijk zichzelf met het zware kaliber van de Desert Eagle, Israël, Magnum 357 hebben neergeschoten. Het gaat om een controversiële persoon. Het onderzoek is onopgehelderd, vermoedelijk is er een Wit-Rus bij betrokken. En bijzonder: de wapenhandelaar heeft geen strafblad.

Aan een zak zout bij het zwembad herkennen Assad en de anderen de geslaagde poging om op 20 augustus 2010 Pia Laugesen, hoofdadviseur TaxIcon om het leven te brengen. Het is keukenzout en geen strooizout, zegt de tuinman die dat zout altijd in de winter strooit op de inrit, de zak is hetzelfde maar de inhoud anders.

Dictators en moordenaars

Het blijkt dat de data van een aantal moorden, inmiddels zeven, gekoppeld zijn aan de geboortedag van gruwelijke dictators en moordenaars. Zo heeft Rose uitgedokterd dat Adolf Hitler op 20 april geboren is. Op die dag is in 1994 onder verdachte omstandigheden Andrea Thorsen vermoord. In feite heeft ze de verzekeringsmaatschappijen opgelicht voor 50 miljoen Deense kroon. Ze is directeur van een familiebedrijf in landbouwmachines, waarvan een loods uitbrandt en bij een inbraak in haar huis verdwijnen ook kostbare spullen. Dit is zaak nummer acht.

Dagen van machthebbers

Op 28 april, de dag dat Oleg Dudek stierf, is de geboortedag van Saddam Hoessein. Op 19 mei, de dag dat Palle Rasmussen is vermoord, is de geboortedag van de Cambodjaan Pol Pot (veroorzaker van de grootste volkerenmoord in de geschiedenis), op 20 augustus, de dag dat Pia Laurensen dood is aangetroffen, is de verjaardag van Slobodan Milosevic, de man die de Balkanoorlog in gang zet. Op 4 december wordt de Spaanse dictator Franco geboren, de mogelijke sterfdag van Frank Svendsen. Mogelijk is Birger Brandstrup op 18 december 2018 vermoord, op de verjaardag van Josef Stalin. Mao Zedong is op 26 december jarig, misschien dat iemand op de nominatie staat om op 26 december 2020 vermoord te worden. Carl weet nog niet dat ondertussen Maurits Bierbek is ontvoerd in een Lexus. Onder het mom dat producent Victor Page van het wereldwijde Global Rea Inc. zijn mediabedrijf Unbelievable Cooperation wil overnemen. Met name zijn nieuwe show Who is going to die first kan een wereldwijd succes worden. Algauw blijkt dat hij zelf de eerste zal zijn die sterft wanneer hij gedrogeerd in een metalen pantser vast zit aan tweehoog hangende ijzeren kettingen, waarvan met geen mogelijkheid los te komen is. Maurits weet dat alleen dat de sterkste overleeft, maar of dat bij hem ook het geval is, valt te betwijfelen. Omdat het Q-team nog niets weet van deze ontvoering kunnen ze ook nog geen actie ondernemen. En zo blijft er genoeg werk aan de winkel.

En heeft de lezer er nog een flinke klus aan om alle ontwikkelingen van de zaak te volgen. Ik heb het verhaal in grote lijnen neergezet. Het wordt nu tijd om vanaf pagina 229 de volgende 200 bladzijden zelf te volgen en te zien hoe Jussi Adler Olsen knap de details van de ontknoping ontrafelt. Veel plezier bij het lezen daarvan!

Jussi Adler Olsen – Q deel 9 – Natriumchloride (in 2021 verschenen als Natrium Chlorid bij Politikens Förlag in Denemarken) is vertaald uit het Deens door Kor de Vries, ISBN 978 90 446 4447 0, uitgeverij Prometheus, € 22,50, februari 2022