Spelen met vuur - Lina Bengtsdotter
Somberheid overheerst in vriendschap tussen Vega die vergeefs terugkomt wanneer Katja verdwenen blijkt te zijn
In haar vierde Zweedse thriller speelt Lina Bengtsdotter met het verleden en het heden, het is een standalone in vergelijking met de drie eerdere Charlie Lager-delen en straalt wel een en al somberheid uit. Het vuur dat toch regelmatig sprankelde in de Charlie Lager-delen blijft nu grotendeels weg.
Vega keert terug naar haar oude dorp Silverbro, waar haar vader bekend staat als John Silver die alles repareert haar moeder heel creatief in de schuur schildert dat het een aard heeft. Haar talentvolle moeder heeft zelfmoord gepleegd, zichzelf opgehangen in diezelfde schuur die haar atelier was. Daarvoor heeft ze al eerder een poging gedaan door plompverloren in de waterput te springen, dronken misschien? Haar vader woont nu in een stadje in een flatje. Het boek ademt weinig vrolijkheid uit. Of het moeten de herinneringen zijn van Vega nadat ze zo lang uit het dorp is weggebleven en terug is gekomen uit haar woonplaats Londen. Vreemder is dat Katja nergens te vinden is, het duurt al bijna een week sinds Vega weer in Silverbro verblijft. Ze heeft besloten niet eerder terug te gaan, voordat ze een levensteken van haar hoort, zegt ze tegen haar man Frans in Londen. Ze mist wel hun zoon Verder.
Zinkgat
Ze gaat terug omdat haar jeugdvriendin Katja een wanhopig telefoontje heeft gepleegd. Ze reist van haar woonplaats Londen naar Stockholm en vandaar met de trein naar Silverbro. Haar jeugd is getekend door incidenten. Katja die een huis in brand steekt door benzine uit een jerrycan te gooien op het pad ernaartoe en dan het verdwijnen van Sofia, Katja’s tante, zus van haar moeder. In een leegstaand huis vinden ze in hun jeugd al een teken van haar. Een dag nadat ze verdwenen is, staat geschreven: ‘Sofia was hier’ gevolgd door een datum: 6-7-1983. Aan hun kersverse leraar Zweeds Atle Berggren vertellen ze dat Silverbro getekend is door mensen die verdwaald zijn geraakt in de Stormskogen en zijn verdronken in de rivier. Over dronkenmansritten die zijn geëindigd in het mortuarium. En ook over haar tante Sofia die verdween, hoe ze er de ene dag was geweest en toen plotseling was verdwenen ‘alsof ze door een zinkgat was opgeslokt’.
Verpleegtehuis
Duidelijk is wel dat Katja de dinsdagavond ervoor in het verpleegtehuis ruzie heeft gemaakt met haar broer Samuel en vader Tony, vertelt verpleegster Marisol aan Vega. Boos tegen allebei en schreeuwend. ‘Dat ze het hen nooit zou vergeven en dat ze Tony zou vermoorden als ze hem niet liever zou laten lijden. Het was best akelig wat ze zei. Daarna is ze naar buiten gestormd en toen is Samuel haar achternagerend.’ Tony ligt te slapen en kan niet gestoord worden, maar de volgende dag is ze welkom. ‘Dan kan Tony Rainen zijn hart luchten, ik denk dat dat goed voor hem is.’
Over de auteur
Lina Bengtsdotter (Höglund, 1977) docent Zweeds en psychologie, groeit op in Gullspång, een dorp op het Zweedse platteland waar een groot deel van haar boeken zich afspeelt. Het eerste deel in de Charlie Lager-reeks werd in Zweden verkozen tot beste thrillerdebuut én was het bestverkochte debuut van het jaar. Haar boeken hebben ook in het buitenland meerdere nominaties gekregen. Spelen met vuur is haar vierde boek.
Ondanks telefoontjes van haar Zweedse man Frans blijft Vega gewoon in Silverbro. Ondertussen ontdekt ze tal van zaken die geheimgehouden zijn. En wie het met wie gedaan heeft. De leraar Atle Berggren heette vroeger Nils, hij heeft een relatie gehad met Camilla die nu als schoonmaakster op een school werkt. Zij heeft een alibi voor Nils, want die is de hele nacht bij haar gebleven. Atle is later leraar Zweeds op de middelbare school geworden. Dan vertelt Katja dat ze door hem verkracht is, maar wie weet heeft ze het wel verzonnen, want ze vertelt vaak leugens. Als straf voor die mogelijke verkrachting heeft ze benzine rond zijn huis en op het pad gegooid en deze daarna in brand gestoken. Het huis brandt nagenoeg af en in het huis – ze had beweerd dat Atle de trein naar Stockholm had genomen – wordt het stoffelijke lichaam van hem gevonden.
Sofia’s dagboek
Al dagen laat Katja niks van zich horen en Vega gaat samen met haar vriend Jack en Katja’s broer Danny op zoek naar haar. Katja blijkt op dinsdagavond ruzie te hebben gemaakt met haar broer Samuel en vader Tony in het verpleegtehuis waarna ze boos is vertrokken. Ze heeft Sofia’s dagboek achtergelaten bij Tony. Als ze het lezen blijkt dat een kroegeigenaar een relatie met haar heeft gehad. Op de avond dat Sofia verdwijnt krijgen de twee ruzie waarbij het hoofd van Sofia op een steen is gevallen, waaraan ze overleed. Daarna heeft de kroegbaas met Tony het lichaam van Sofia begraven op de begraafplaats. Tony had net een graf gemaakt voor de begrafenis op de volgende dag van een man. De kroegbaas vertelt Vega pas het hele verhaal nadat ze zijn identiteit heeft ontdekt in het dagboek. Uitgerekend op de begraafplaats wordt dan het ontzielde lichaam van Katja gevonden in haar rode jurk. De jurk die Sofia ook gedragen heeft op de avond van haar verdwijnen. De cirkel is rond en Vega besluit om langer te blijven in Silverbro, haar zoon Valter komt over. Het lijkt wel of ze Jack helpt met het verzorgen van Katja’s dochter Stella. En ze schrijft aan het eind van het boek: ‘Dus ik eindig hier, in het bos met Stella en Valter, dansend tussen de dennenbomen. Mijn zoon en Katja’s dochter. Te midden van alles dat verloren ging en overblijft, eindig ik, in het vuur dat nog altijd brandt. Hier eindig ik.’
Lina Bengtsdotter – Spelen met vuur (in 2022 verschenen als Lågorna bij Bokförlaget Forum) is vertaald uit het Zweeds door Bianca Cornelissen, 318 pagina’s, ISBN 978 940271366 4, uitgeverij HarperCollins. € 22,99, januari 2024
