Doggerland 6 - Noodzakelijk kwaad - Maria Adolfsson
Kunstenaar Raymond Osse van aardbodem verdwenen
Inspecteur Karen Eiken Hornby heeft onrustige kerst
In het zesde deel van de Doggerland-serie is Karen Eiken Hornby twee jaar moeder van Selma. Leo Friss en zij zijn getrouwd. Een half jaar geleden hebben ze het brouwhuis gekocht en een strook grond land verderop het perceel, hebben het genoveerd en zijn er gaan wonen. Er moet nog wel het een en ander worden gedaan. Een paar ramen nog afgekit, een stukje van de onderste tree van het stoepje moet worden vastgemetseld en er zit geen lambrisering boven de deur tussen de hal en keuken Maar de gekleurde lampjes van Leo zorgen voor kerst voor sfeer, moet Karen toegeven. Ze maakt het niet laat deze avond want morgenochtend moet ze haar bed uitkomen.
Het blijkt dat de excentrieke kunstenaar Raymond Ulf Trygve Osse (17 maart 1973) in een vlaag van woede zijn huis heeft verlaten. De nieuwe hoofdcommissaris Hans Jangel die Osse’s tweede vrouw Sandra kent, hoort van haar dat hij verdwenen is. Hij neemt zijn telefoon niet op, reageert niet op appjes, heeft zelf ook niet geappt. ‘Sinds zaterdag heeft niemand hem meer gezien. En hij heeft vannacht niet in zijn bed geslapen. Hasse, je moet ons helpen,’ zei een bezorgde Sandra tegen hem. Zijn auto was weg (zijn kleren waren er gek genoeg nog wel). De nieuwe commissaris bedenkt wie van zijn team gestuurd moet worden naar het huis van Osse. Na de mannelijke collega’s komt hij bij Karen, ze is de hoogste in rang voor haar baas Jounas Smeed. Toen hij haar ontmoette had ze een spijkerbroek aan en een T-shirt en haar lange, donkere haar opgestoken in een paardenstaart die eruit zag alsof ze ermee uit bed was gestapt. Smeed is positief over haar. Een vrouw is misschien precies wat er in deze situatie nodig is. Na drie dagen moet er een opsporingsbericht laten uitgaan, maar zover is het nog niet. ‘Het is fijn als iemand van de politie laat zien dat we beschikbaar zijn voor de familie. Maar tegelijkertijd de noodzakelijke vragen stellen en de zaak in kaart brengen voor een eventuele bredere actie,’ vat Smeeds samen. En de hoofdcommissaris oppert dat wanneer Osse niet vanzelf opduikt, ze natuurlijk gaan opschalen. Tot die tijd heb ik er alle vertrouwen in dat jij je uiterste best zult doen.’
Over de auteur
Maria Anna Katerina Adolfsson (Stockholm, 27 juni 1958) woont in Stockholm en werkte als communicatie-expert en persvoorlichter. De vertaalrechten van haar thrillerserie Doggerland werden voor verschijnen al aan 15 landen verkocht. Een tv-serie is in de maak.
Osse exposeerde in Galerie Flamman in Dunker onder meer in 2002 een serie portretten van politici en machthebbers die waren afgebeeld als dieren met gewelddadige en seksueel getinte elementen. De tentoonstelling leidde tot een verhit debat. De laatste jaren zijn de portretten van Osse steeds gewilder geworden in de kringen waarmee hij aanvankelijk de spot dreef. Nu staan politici en CEO’s in de rij om zich door hem te laten portretteren.
Karen spreekt met de eerste ex van Osse van de periode 2001-2009, gescheiden), Katherine van 48 jaar, van wie hij zoon Max heeft, de tweede ex Sandra van plm. vijfendertig (periode2010-2020, gescheiden) met dochter Kay en zijn nieuwste vlam Iselin Sandemo die naakt bij hem ging poseren via de kunstacademie waar ze studeerde en hij haar een halfjaar later weer ontmoette als serveerster in club Styx aan de Baldersgate. Zoon Max houdt zijn vraag kort aan Karen: ‘Waar zit pa, verdomme?’ Karen weet net zoveel als hij. Hij blijkt rond half zeven op zaterdag vertrokken te zijn en scheurde weg. Sandra en hij hadden een paar dagen eerder ruzie gehad, zegt Sandra. Volgens haar probeerde hij er vrijdagavond al vandoor te gaan.
Iselin bevestigt dat ze zaterdagochtend onenigheid hadden. Hij is eerder verdwenen maar dan kwam hij na drie dagen weer terug, zegt Sandra, aan het begin van hun huwelijk. Raymond wilde haar wel uit het huis hebben maar is bang dat hij haar dochter Kay dan niet meer ziet als Sandra zou vertrekken, vertelt Iselin. Zaterdag zat hij de hele dag in zijn atelier te werken, tot hij naar buiten ging en in zijn auto stapte. Ze had hem daarna gebeld, zondag tien keer maar kreeg steeds mailvoice.
Sandra verwacht dat ze direct werk maakt van het verdwijnen van Osse, maar Karen legt haar uit dat ze pas de volgende dag een formele opsporingsprocedure in werking mogen zetten, verder kunnen ze nu weinig doen. Katherine straalt een tijdloze schoonheid uit en rust. Ze heeft na de scheiding geaccepteerd zoals hij is. Hij wil vast met Iseline trouwen,, want van elke vrouw met wie hij is wil hij een kind. Zij is hertrouwd met Robert en heeft een eigen galerie. Ze kwam naar het huis want haar zoon Max belde en zei dat Sandra hysterisch was en Iselin in haar kamer. Omdat Iselin zei dat Osse zich opsloot in zijn atelier, hebben ze na zijn vertrek daar nog gekeken? ‘Nee.’ Zegt Katherine. ‘Het atelier zit op slot. ‘Sandra en Iseline hebben er beide geen sleutel van.’ En zij wel, maar ze gaat er nooit zonder Raymond naartoe. Ze kan Karel alleen toestemming geven als ze een huiszoekingsbevel heeft. Karen kan te allen tijde binnenkomen, maar dat is beter te doen als er een formeel opsporingsbericht i uitgegaan en er een zoekactie op touw is gezet. Bovendien is ze dit huis en haar bewoners aardig beu.
Jounas Smeed meldt haar dat een helikopter een verlaten Bentley Flying Spur, Osses auto, heeft gevonden op een plateau bij de zee ter hoogte van Hemmelberg. Als ze nu gaat kijken is ze op tijd terug als ze het opsporingsbericht laten uitgaan. Ze vindt de auto op enkele meters van zee met openstaand portier. Op de kentekenplaat staat DG naast RAN409. In de auto ligt een lege fles goedkope whisky Tullamore Dew, ver onder het niveau van Osse. Later herkent ze op de grond vlak bij de geur van dezelfde whisky, vermoedelijk leeggegoten. Is het zelfmoord of een ongeval?
De forensisch rechercheurs moeten het nader onderzoeken. Kort zijn er flitsen van het Noorderlicht, een wonderlijk schouwspel van golvend, spookachtig licht. Ze vertelt als ze terug is het verhaal aan de ex-en, de vriendin en de kinderen waarna de stemming omslaat. Overhaast conclusies hoeven nog niet getrokken te worden. Wel ontstaat er discussie over wanneer een doodverklaring mag worden afgegeven. Bijvoorbeeld als iemand is overleden, kan dat onmiddellijk zijn. Anders na twaalf maanden als er sterke aanwijzingen zijn maar in ieder geval na vijf jaar en een maand. En wie erven er?
Volgens advocaat Kristian van Dijk, Karen mag als politiefunctionaris het testament inzien voordat het wordt uitgesproken. De twee kinderen erven beide panden (een in Zweden en een in Frankrijk) en de helft van de overige bezittingen en Sandra en Katherine de overige helft. Iselin Sandemo krijgt alle kunstwerken en de Bentley.
Dan ontvangen de bewoners van Osse’s huis een brief met zeven getypte regels met daaronder de handtekening van Raymond, geschreven met een blauwe ballpoint. De verdwenen man (dood of levend?) schrijft:
‘Mijn dierbaren. Ik weet dat ik jullie pijn doe, maar kies er toch voor jullie te verlaten.
Mijn leven is een intense reis geweest, geweldig, pijnlijk en eindeloos vermoeiend. Mijn aardse leven voelt voltooid en ik ben klaar voor de laatste tocht.
Al mijn liefde,
Papa/Raymond.’
Ondertussen meldt hoofdredacteur Olof Huuse van Doggerland Gasett, waar Karens nieuw ontdekte zus Helena Brandt werkt, dat de gepensioneerde redacteur Steffen Halvorsen plotseling is overleden. Zijn zus heeft hem de avond ervoor thuis dood gevonden in een fauteuil. Hij heeft vermoedelijk zelfmoord gepleegd, alcohol met pillen zo lijkt het.
Tussen de huis-aan-huisbladen treft Helena een envelop aan met het wonderlijke handschrift van Steffen. Het laatste gesprek dat ze met hem voerde ging over dat hij had gehoord dat hij niwet meer lang bij de krant zou werken. De doodsteek voor iemand die zeventig is. Ze waren collega’s, maar bijna vrienden geworden, maar de afgelopen jaren werd het minder. Kortom, hij was moe geweest, futloos in plaats van nijdig, onverschillig ten aanzien van roddels. Misschien had hij niets meer te melden. Maar in deze envelop had Steffen nog wel degelijk iets te melden, dat besef drong tot haar door.
Maria Adolfsson – Doggerland 6 – Noodzakelijk kwaad (in het Zweeds verschenen als Nödvändigt ont bij Wahlström & Widstrand) is vertaald uit het Zweeds door Elina van der Heijden van het Scandinavisch Vertaal- en Informatiebureau Nederland, 332 pagina’s, ISBN 978 90 210 3243 5, € 22,99, november 2023
