Wevers van het verzet - Jeroen Kuypers

Gedegen roman over het verzet in Twente
Toch ook wel een tikkeltje saai
De maand mei nadert en dus verschijnen er traditiegetrouw weer flink wat boeken over de Tweede Wereldoorlog. Een daarvan is Wevers van het verzet van Jeroen Kuypers. Het is een gedegen roman waarin Kuypers feiten met fictie vermengt. Helaas blijft het verhaal vrijwel steeds wat afstandelijk en is het hier en daar onnodig lang uitgesponnen. Maar wie meer wil weten over de verzetsbeweging in de textielregio Twente zal er zeker plezier aan beleven.
Over de auteur
Jeroen Kuypers (1962) is historicus, journalist en schrijver. Hij publiceert zowel onder het pseudoniem Roel Thijssen als onder zijn eigen naam. Zijn boeken hebben vrijwel altijd de Tweede Wereldoorlog als onderwerp. Hij debuteerde in 2005 met het non-fictieboek Hitler verovert Parijs. Daarna volgden zes romans/thrillers onder de naam Roel Thijssen en sinds 2020 schrijft hij weer onder eigen naam.
Verveelde dochter
Kuypers zet twee lange tijd los van elkaar staande verhaallijnen uit: die van de Twentse Sylvia Dusault, dochter van een textielfabrikant. Zij verveelt zich eind jaren dertig behoorlijk in het rustige Twente. Ze is intelligent, heeft beter dan haar vader in de gaten hoe je een bedrijf moet leiden en welke risico’s je wel of juist beter niet moet nemen, maar ja, het zijn de jaren dertig en vrouwen worden niet geacht bedrijven te leiden. Het enige wat haar ouders van haar verwachten, is dat zij te zijner tijd trouwt met een textielbaron die succesvoller is dan Dusault zelf en zo de toekomst van het bedrijf veiligstelt. Zelfs studeren staan haar ouders haar niet toe, dat is nergens voor nodig voor een vrouw. Stil zijn en lief doen, is het motto.
Vluchtelingen
Maar Sylvia is niet van plan daaraan gehoor te geven. Via een Joodse collega van haar vader raakt zij eind jaren dertig betrokken bij een organisatie die vluchtelingen vanuit Duitsland, meestal Joden of deserteurs, laat onderduiken en naar veilig gebied probeert te brengen. Als de oorlog eenmaal uitbreekt, gaat Sylvia ook andere onderduikers begeleiden.
Ondertussen probeert in de tweede verhaallijn een bataljon van het Franse leger Breda te bereiken, maar slaagt daar niet in. Steeds verder worden zij teruggedrongen en uiteindelijk worden de Franse soldaten gevangengenomen en in een krijgsgevangenenkamp in Duitsland ondergebracht. Een van de soldaten, de Elzasser Guy Meyer, is niet van plan daar lang te blijven.
Ontsnappen
Op slimme wijze weet hij samen met drie anderen te ontsnappen en dwaalt daarna lange tijd door de grensstreek met Nederland. Daar worden de mannen alsnog door de Duitsers betrapt en krijgt Guy een schot in zijn been. Desondanks weet hij zich te verbergen en wordt hij uiteindelijk gered door een stel Nederlandse verzetsstrijders. Zij brengen hem onder in een afgelegen blokhut in Twente, waar Meyer zich erg eenzaam voelt. En aangezien Sylvia goed Frans spreekt, is zij het die zijn vaste contactpersoon wordt.
Verliefd
We zitten inmiddels dan al op twee-derde van het boek en in de zomer van 1940 en het vervolg laat zich voorspellen: Guy en Sylvia worden verliefd op elkaar, terwijl de oorlog steeds meer voelbaar wordt in het dagelijks leven. Ook de rest is behoorlijk voorspelbaar, al zullen we die hier niet verklappen.
Hoewel de personages goed beschreven worden, voel je je als lezer toch geen moment echt bij ze betrokken doordat Kuyper je nergens meeneemt in hun gevoelswereld. Ze doen van alles, maar geen seconde voel je hun angst of hun blijdschap. Ook het laatste hoofdstuk is behoorlijk ontnuchterend. Al met al is Wevers van het verzet een boek met een gedegen historische achtergrond, maar weet het verhaal je toch nergens echt te raken.
Sonja de Jong
Jeroen Kuypers – Wevers van het verzet. Marmer, ISBN 978 94 606 8676 4, 320 pagina’s, € 18,99, april 2025