De laatste sessie - Saskia de Coster

Een doodgewone vrouw met een geheim
Een sessie die veel losmaakt
Ze is vijfenzeventig, heeft twee volwassen kinderen die goed terecht gekomen zijn, een lieve man met wie ze al tientallen jaren getrouwd is en die alles doet om haar gelukkig te maken en een kat. Hobby’s ook, ja, die heeft ze genoeg. En toch is ze vandaag naar een therapeut gestapt. Niet met een ‘hulpvraag’, niet om aan een langdurige therapie te beginnen. Maar louter om tenminste één keer in haar leven haar geheim te kunnen opbiechten. Alles te vertellen wat zij al jaren achter fatsoen en conditionering verborgen hield. Ze blijkt meer teweeg te brengen dan ze kon voorzien. Of wist Kristien wie haar therapeut is?
Over de auteur
Saskia de Coster (1976) is een van de bekendste West-Vlaamse schrijfsters. Ze debuteerde in 2002 met de roman Vrije Val. Daarna volgden nog elf andere romans. Ze werd genomineerd voor diverse belangrijke literaire prijzen.
Ondergeschikt
Een belangrijk thema in het werk van De Coster is de rol van de vrouw in een door mannen gedomineerde maatschappij. Ook Kristien heeft weer een ondergeschikte rol. Haar man Alex verdient het geld, Kristien zit thuis in haar torenkamertje en weeft, kalligrafeert en knutselt. En toch stapt ze nu de werkkamer van therapeut Sophie binnen, een kartonnen rol onder haar arm. Voor Sophie is zij gewoon de zoveelste cliënt. Maar dat verandert in de loop van de sessie. Want de levens van Sophie en Kristien blijken meer verknoopt te zijn dat beiden beseffen. Of wisten zij het wel? Dat laat De Coster in het midden, het is aan de lezer om te bepalen.
Flamingo
Vijfentwintig jaar geleden, kort na de eeuwwisseling, terwijl de sneeuw hoog in de straten lag, stond er opeens een kleurrijke vrouw op de stoep bij Kristien, ‘een sprookjesachtige verschijning in een zalmroze mantelpakje, een flamingo in de sneeuw’. Ze maakt wat onbestemde opmerkingen (grappig torentje, mooi huis heeft u) en duwt Kristien dan een zak strooizout in handen. Voordat Kristien kan reageren, is ze weer weg.
Maar kort daarna staat ze er opeens opnieuw, nu met een abrikozentaartje. Het is het begin van een wonderlijke vriendschap. De vrouw heet Tove, woont in het aan de overkant liggende jachthuis dat jarenlang leeg stond en lijkt gezelschap te zoeken. Als ze hoort dat Kristien elke dinsdag gaat zwemmen, besluit Tove met haar mee te gaan. Niet om te zwemmen, maar om aan de kant naar Kristien te kijken en na afloop in het kleedhokje te assisteren met aankleden, terwijl ze haar truffels voert en streelt.
Seksueel
Kristien laat het aanvankelijk over zich heen komen, maar als de liefkozingen van Tove steeds nadrukkelijker en seksueler worden, moet ze zichzelf toegeven dat ze ervan geniet. Maar de liefde van Tove blijkt onvoorspelbaar. Een onaangekondigd bezoekje van Kristien aan het jachthuis wordt afgestraft, dagenlang houdt Tove zich onzichtbaar, met als enige uitleg dat zij migraine heeft.
De relatie eindigt dramatisch en Kristien valt in een diep gat. Haar man Alex vangt haar liefdevol op, koestert haar. Weet hij hoe de relatie tussen Tove en Kristien werkelijk was of was het voor hem niet meer dan een vrouwenvriendschap? ‘Hij had geen vragen over wat ze nu precies verloren was. Hij hielp gewoon haar zak verdriet meedragen zonder te vragen wat erin zat.’
Herkenning
Geleidelijk is de pijn gesleten, vijfentwintig jaar zijn voorbijgegaan en al die tijd heeft Kristien het geheim diep in zichzelf bewaard.
Terwijl zij haar relaas doet, begint therapeute Sophie steeds meer te herkennen. Want ook zij heeft Tove gekend, zij het op een heel andere wijze. En ook voor haar is het verhaal nooit echt bevredigend afgesloten.
De Coster weet in haar verhaal de machteloze wanhoop van Kristien en later ook het verdriet van Sophie krachtig tot leven te wekken. Veel vragen laat zij onbeantwoord, het aan de lezer overlatend zelf het antwoord in te vullen. Vaststaat dat hier drie mensen, grotendeels buiten hun schuld, ontzettend beschadigd zijn. Manipulatie, obsessie en proberen te voldoen aan wat een ander van je verwacht, vormen de rode draad in dit verhaal
Sonja de Jong
Saskia de Coster – De laatste sessie. Borgerhof & Lamberigts, ISBN 978 94 934 2985 7, 154 pagina’s, € 22.99, september 2025