De weduwe - John Grisham
Een advocaat in het nauw
Een leugenares, een moord en een slepende rechtszaak
Het werk van John Grisham wordt gekenmerkt door een mengeling van rechtbankverslaggeving, psychologisch mooi doorvoelde karakters en een vleugje humor en relativering. Ook zijn jongste boek, De weduwe, voldoet weer geheel aan deze formule. Het is prettig leesbaar, niet bloedstollend spannend, maar wel buitengewoon goed geschreven.
Over de auteur
John Grisham (Arkansas, 1955) studeerde rechten en was tien jaar werkzaam als jurist. In dat werk kwam hij op zeker moment in aanraking met een verkrachtingszaak die hem raakte en dat bracht hem ertoe een verhaal te gaan schrijven waarin hij fantaseerde dat de vader van het verkrachte meisje de daders van die misdaad vermoordde en voor de rechter kwam. Hij werkte jaren aan dit boek en het werd in 1987 gepubliceerd als A time to kill (later in het Nederlands vertaald als De jury). Grisham had hiermee de smaak van het schrijven te pakken. Zijn tweede boek, The Firm (Advocaat van de duivel) werd een bestseller en Grishams naam was daarmee gevestigd. Hij publiceerde daarna de ene rechtbankthriller na de andere Tot op heden verschenen vijftig titels van zijn hand.
Rijke weduwe
Simon Latch is een kleine advocaat die met moeite zijn brood verdient door het opstellen van eenvoudige testamenten en het geven van niet al te ingewikkelde juridische adviezen. Hij is al jaren ongelukkig getrouwd met Paula, omdat een scheiding hen allebei op extra kosten zou jagen en ze bovendien de kinderen geen verdriet willen doen. Op een dag wandelt de weduwe Eleanor Barnett zijn werkkamer binnen. Halverwege de tachtig, netjes maar eenvoudig gekleed, gearriveerd in een stokoude auto en – zo vertelt ze Latch al snel - eigenaar van een vrij voordelige woning. Ze wil graag een testament laten opstellen. Routineklus, denkt Latch.
Twintig miljoen
Maar gaandeweg laat de weduwe steeds meer los en blijkt dat zij en haar tien jaar geleden overleden man Harry dik twintig miljoen verdiend hebben met aandelen. En mevrouw wil beslist niet dat dat geld bij haar eigen overlijden naar de twee stiefzoons, kinderen van Harry uit een eerder huwelijk, gaat. Het moet maar naar goede doelen, heeft ze besloten. Maar hoe pak je dat aan, is haar vraag.
Latch is enthousiast. Hij oppert dat de weduwe een trustfonds kan oprichten en iemand benoemen die na haar dood uit dit fonds jarenlang giften kan doen aan bepaalde doelen. En omdat Eleanor geen enkel levend familielid meer heeft, zou hijzelf, Latch, wel beheerder van dit fonds willen worden. Tegen een ruime vergoeding, dat spreekt vanzelf. Dan komt de weduwe met een tweede verrassing: ze heeft twee maanden eerder al bij een andere advocaat een testament laten opstellen, maar vertrouwt dat toch niet helemaal. En terecht, zo ontdekt Latch, want deze Thackermann heeft zichzelf in dat testament een half miljoen toebedeeld. Op zich is zo’n tweede testament geen probleem, want alleen het testament dat na overlijden bekrachtigd wordt is geldig. Maar het is dus wel zaak dat hij de weduwe van nu af aan te vriend houdt.
Etentjes
En dat doet hij. Hij neemt haar regelmatig mee naar etentjes die hij uit eigen zak betaalt, regelt een keer een hotelletje voor haar, ook op zijn kosten, als een van haar stiefzoons haar bedreigt. Want nooit, maar dan ook nooit maakt de weduwe aanstalten om zelf iets te betalen.
Wat Latch echter nog meer dwars gaat zitten, is het feit dat zij consequent weigert schriftelijke bewijsstukken van haar rijkdom te laten zien. Bestaan die twintig miljoen aan aandelen wel?
Op die vraag komt een verrassend antwoord als de weduwe een auto-ongeluk veroorzaakt. Met drank op achter het stuur, te hard gereden in een onverzekerde auto, vier mensen gewond onder wie zijzelf. Aanvankelijk lijkt zij er wel bovenop te zullen komen, maar dan opeens gaat het steeds slechter met haar en overlijdt ze.
Anonieme beller
En daarmee neemt het verhaal een wending en gaat over in een rechtbankthriller. Want een anonieme beller vertelt de politie dat haar dood geen natuurlijke was en Latch wordt beschuldigd van moord. En hoe bewijs je dat je iets níet gedaan hebt. Alleen als hij zelf de echte moordenaar weet te vinden, ontkomt hij aan levenslange gevangenisstraf.
De kracht van Grisham is dat hij zijn personages nergens te vet aanzet. Latch is een heel menselijke man. Hij is dan misschien wel een beetje hebzuchtig geweest, maar neem het hem eens kwalijk, in zijn armetierige situatie. En hij is de weduwe tot het moment van haar dood blijven steunen, ook al twijfelde hij steeds meer aan het bestaan van de twintig miljoen. En ook de andere personages worden nergens uitvergroot, maar blijven heel geloofwaardige mensen van vlees en bloed. Niet allemaal sympathiek, maar mensen zoals iedereen in zijn eigen omgeving ook wel kent. En juist daardoor leef je mee in het wanhopige gevecht van Latch tegen het noodlot.
Kronkelingen
In alles herken je in De weduwe de ervaren schrijver die Grisham is. Ogenschijnlijk moeiteloos neemt hij je mee in de kronkelingen van de gebeurtenissen voor de rechtbank, ogenschijnlijk moeiteloos laat hij je meeleven met de ellende die Latch overkomt. Precies op het juiste moment brengt hij een twist aan en verrast je weer.
Een fijne thriller om een paar uur mee door te brengen. Geen meesterwerk, maar wel een gedegen en boeiend verhaal.
Sonja de Jong
John Grisham – De weduwe. (Oorspronkelijk gepubliceerd in 2025 onder de titel The widow bij Doubleday and Co. Inc. A.W. Bruna). Uit het Engels vertaald door Saskia Peterzon-Kotte, ISBN 978 94 005 1923 7, 512 pagina’s, € 24,99, oktober 2025
